Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753
Mousso-espiralo-rufo
Tortella squarrosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle squarreuse.
Descripcioun :Aquelo mousso, bessai la pu coumuno de Prouvènço cauquiero, se vèi d'en pertout dins li garrigo, subretout sus lou sòu e peréu la roco. Fai de gràndi tepiero que se destacon eisadamen (bèn pèr lou belèn), ounte li fueio soun proun torso un cop seco. Li fueio soun rufo, verdo à jaunastro, à baso larjo qu'enguèno la tijo. Fai raramen d'espouroufite, pu souvènt en mountagno.
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella, mai la baso di fueio permés de se pas engana.
Port : Acroucarpo
Taio : 3 à 5 cm
Fueio : 3 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 1 tour, 32 dènt
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Sòu
- Roco
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico-mediterrano
Ref. sc. : Tortella squarrosa (Brid.) Limpr., 1888
(= Pleurochaete squarrosa (Brid.) Lindb., 1864 = Barbula squarrosa Brid., 1827 )